Ay: Ekim 2015

Benden bilgisayarla ilgili bir tavsiye istense düşünmeden “verilerinizi sürekli yedekleyin” derim. En azından veri kaybı olasılığına karşı bir plan yapmalarını söylerim. Bilgisayarınızı hiç bozulmayacakmış gibi kullanın ve ertesi gün bozulacakmış gibi verilerinizi yedekleyin.

Yirmi yıl kadar önceydi. Üniversitedeydim, 1990’ların ilk yarısıydı, kişisel bilgisayarların hayatımıza yeni girdiği, cep telefonlarının henüz piyasada olmadığı zamanlar. Bir hafta sonu Gölcük’e annemlere gitmeye karar verdim. Yanımda da masaüstü bilgisayarımı getirmeyi planlamıştım. Böylece hafta sonu projem üzerinde de çalışabilecektim. Babam da bilgisayarımı merak ediyordu. Çok meraklı, öğrenmeye aç biriydi ve bu yüzden hiç yabancı dil bilmemesine rağmen kendine nispeten basit bir bilgisayar da almıştı. Benim son model pentium bilmem kaç işlemcili bilgisayarımı da görmek için sabırsızlanıyordu.

Bilgisayarımla yaptığım yüz kilometre yolculuktan sonra eve vardım. Bilgisayarı kurdum ve babama biraz gösterip televizyon seyretmeye geçtim. Sonra da yaptığım yorucu yolculuk yüzünden erkenden yatmaya gittim. Tahminimce babam da bütün gece yalnız başına bilgisayarımla boğuşmuş olmalı.

Sabah bir ara annem odaya geldi ve beni uyandırmaya çalıştı. Proje kabusundan uyanır gibi olup bilgisayarın başına geçmem gerektiğini düşünürken annemle aramızda şöyle bir konuşma geçti.

Annem: Oğlum baban sabit sürücüyü silmiş.

Ben: Aman, bana ne? Kendi bilgisayarı işte. Birazdan zaten proje için kalkacağım, o zaman bakarım.

Annem: Senin sürücüyü silmiş ama.

Ben: O zaman projeyi yapmama gerek de kalmadı. Biraz daha uyuyayım bari.

Tabii ki bu kazanın suçlusu da ben olmuştum. Neden ona yardım etmemişim? Uyuyor olmam hafifletici sebep bile sayılmadı. Babam ben uyurken bilgsayarımda bildiği bütün komutları denemiş ve bu sırada işletim sisteminin “sürücüyü formatlamak istediğinizden emin misiniz?” sorusunu da dil sorunu yüzünden anlamayıp evet diye cevaplamış. O günden sonra ne zaman babama “Anlamadığın her soruya evet cevabını mı verirsin?” diye sorduğumda “Bana yardım etmediniz ki” cevabını verdi.

Bundan sonraki ilk ve son yedekleme kazam 2004 yılında şirkette program yazarken bilgisayarın ekran kartının küçük bir patlamayla son üç günlük işimi erişilemez hale getirmesiydi. Fazladan mesai ile o üç günü birkaç saat içinde yeniden yazdım ama ömrümden de yıllar gitti bu sırada.

Bu tavsiyenin en eğlenceli kısmı da tavsiyeyi alanın buna uymayacağını bilmem. Nedense insanlar böyle bir şeyin başlarına gelmeyeceğine inanıyor. Daha iki gün önce Max da o kadar uyarıma rağmen projedeki değişiklikleri sisteme aktarmadığı bir sırada sabit sürücüsünün pes etmesi sonucu bu dersi zor yoldan öğrendi. “Nasıl böyle bir şey olabilir ki?” diye söylenirken, Ralf her zamanki gibi “her yıl sabit sürücülerin yüzde hede hödösü kendiliğinden bozulmakta” şeklinde bilimsel açıklamasını yapmıştı bile. İnsanların pat diye düşüp öldüğü bir dünyada donanımın sonsuza kadar yaşayacağına inanmamak lazım. En azından ölüm nedeniniz beklenmedik bir anda bozulan donanım olmasın.

Geçen pazar arabayla giderken Ümit’le Katja arasında şöyle bir konuşma geçti:

Katja: Aaa, dün mantar almayı unuttuk, anneannen istemişti.

Ümit: Peki ne yapacağız şimdi?

Katja: Bir şey yapmayacağız. Sana hatırlat demiştim, hatırlatmadın. O zaman yemekte mantar olmayacak.

Ümit: Ne yani, pencereden atlamaman gerektiğini hatırlatmazsam pencereden atlayacak mısın?

O gün belki mantarsız kaldık ama bir mantık dersi daha zengindik artık.

Hilesiz bir madeni para ile yazı tura atarak yüzde elli ihtimalli olaylar elde etmek kolay. Hilesiz bir madeni parayla \(\frac{1}{3}\) ihtimalli olaylar üretebilir misiniz?

\(p(T)\) paranın tura gelme şansı

\(p(Y)\) paranın yazı gelme şansı

\(p(T)=p(Y)=\frac{1}{2}\) hilesiz para, yani her atışta paranın yazı gelme olasılığı tura gelme olasılığına eşit.

 \(p(T)=p, p(Y)=1-p, p\neq{\frac{1}{2}}\) hileli para

Hileli parayla aynı soruyu çözebilir miyiz? Ya paranın ne kadar hileli olduğunu bilmiyorsak?

Çözüm

Yüksek hızlı trenlerimizin dünya çapında rakipsiz olmaları için hafta sonu Alman trenlerini yerinde incelemeye gittim ve çaktırmadan teknik parçalarının fotoğraflarını çektim. Trenler konusunda bilgim olmadığından açıklamalar koyamıyorum ama yerli uzmanlarımız bu fotoğraflardan her şeyi çözebileceklerdir diye düşünüyorum.

Geçenlerde trenle işe giderken ayrıldıklarını sandığım bir çiftin yeniden beraber olduklarını gördüm. Hani annesi için verilen striptizli bekarlığa veda partisine  gitmek isteyen kızla bundan rahatsız olan erkek arkadaşı. Ben kızın hemen sağında oturmuştum ve çocuk da ayakta kızla konuşuyordu. Sağımda da bir koltuk daha boştu. İkisinin yeniden beraber oduklarını anladığımda bir an yana kayıp yerimi çocuğa vermeyi düşündüm ama çiftten de bu konuda bir istek görmeyince bundan vazgeçtim.

Bir süre sonra kız çocuğa kucağına oturmasını söyledi. Çocuk da kızı kırmadı ama pozisyondan da çok memnun kalmamıştı sanırım. Ayrıca kıza sırtını dönmüş durumda konuşmak da kolay değildi. Bir süre sonra kız çocuğa öbür türlü oturmasını söyledi. Çocuğun yüzünde sadece kama sutrada görülebilecek bir pozisyonu koca bir vagonun gözleri önünde başarıyla sergileyemeyeceği korkusu okunuyordu ki kız yardıma yetişti. Çocuğa ayağa kalkmasını söyledi. Sonra kendi de ayağa kaltı ve çocuğu yerine oturttu ve kendisi de çocuğun kucağına oturdu. Şaşkın kahramanımız artık mutluydu.

Son durağa kadar mutlu yolculuklarına böyle devam ettiler. Bütün bu yardımlarıma rağmen çocuk bana bir teşekkür bile etmedi. Kararlıyım, bir dahaki sefere kesinlikle yer vereceğim. O zaman aklı başına gelir belki.