Endotermik tepkimelerde tepkime çevreden ısı alır. Bunu bir örnekle gözlemlemek istedim. Endotermik tepkime olarak sodyum bikarbonat (soda) ile sitrik asit tepkimesini bir termometre ile takip ettim. Termometre olarak arduino ve DS18B20 sensörünü kullandım. Bu termometre projesiyle ilgili ayrıntılı bilgileri internetten bulabilirsiniz.
Deney için 30 ml civarında destile su aldım ve bu suya önce bir tatlı kaşığı kadar sitrik asit ekledim. Bu ekleme anı yukarıdaki grafikte sıcaklığın ilk düşüşe geçtiği noktada görülüyor. Ardından bu çözeltiyi beklettim ve sıcaklık yine yükselmeye başladı. Çok uzun süreceği için ilk sıcaklığa kadar çıkmasını beklemedim ama. Ardından bu çözeltiye bu sefer bir tatlı kaşığı kadar sodyumbikarbonat ekledim. Bu sefer sıcaklık kısa sürede sıfırın altına bile düştü. Çözelti olduğundan bir donma gözlemlemedim ama parmakla dokununca çok soğuk olduğu açıkça hissediliyordu.
Deney bittikten sonra deneyde kullandığım çözeltiyi lavaboya döktüm.
Tepkimenin denklemini aşağıda görebilirsiniz. Tepkime sırasında çözeltinin kabarcıklar çıkarıp taşmasının nedeni açığa çıkan karbondioksit gazıdır.
\(C_{6}H_{8}O_{7} + 3 NaHCO_{3}\longrightarrow Na_{3}C_{6}H_{5}O_{7} + 3H_{2}O + 3CO_{2}\)