Siyahın son hamlesinden sonraki pozisyonu görüyoruz. Siyahın son hamlesi bu durumda tabii ki Şh2 olmalı. Bu kareye h3 karesinden gelemeyeceğine göre g1 karesinden gelmiş olmalı. Peki beyaz şah g1 karesindeyken beyazın son hamlesi neydi?
İlk akla gelen hamle tabii ki beyazın büyük rok yapması. Beyaz kale böylece şah çeker ve şah da h2 karesine kaçar. Şimdi büyük roktan hemen önceki pozisyona bakalım.
Buradaki temel sorun ise, siyah şahın beyaza rok hakkını kaybettirmeden g1 karesine nasıl gelmiş olduğudur. h2 karesinden gelemez, beyaz piyonlar bunu engelliyor. Sol taraftan da gelmiş olamaz, bu durumda beyaz şahın yanından geçmeli ki bu da kurallara aykırı bir pozisyon olur. O zaman beyaz şahın daha önce hareket edip siyah şaha yol açmış olması gerekir ki, bu durumda da rok hakkını kaybetmiş demektir. Sonuç olarak beyazın son hamlesi rok olamaz. Peki beyazın son hamlesi rok değilse kalenin şah çekmesini nasıl açıklayacağız?
Kale son hamleyi yapıp şah çekmiş olamaz. Olası tek hamleleri ile zaten şah çekiyor olurdu ve bu pozisyon da kurallara aykırı olurdu. Demek ki beyaz açarak şah çekmiş. Yani beyazın g1 ile d1 kareleri arasında bir taşı olmalı ve bu taşı oradan çekince kale şah çekebilecke. Son pozisyonda bu taş tahtada olmadığına göre bu çekilen taşın h2 karesine gidebilmesi lazım. Bunun tek yolu da f1 karesindeki bir at.
Bu şekilde olası son hamleleri bulduk ama hala bir sorun var. Bu pozisyon kurallara uygun mu? Şahın g1 karesine nasıl geldiğini hala çözemedik. Siyahın son hamlesi hala Şg1 olmaz. Tek açık yol olan f2 karesi h1 karesindeki beyaz at tarafından kontrol ediliyor. Demek ki siyahın son hamlesi başka bir taşla olmalı. Bu taş da son pozisyonda tahtada olmadığından siyah bu taşı h2 karesine oynamış. Siyahın h2 karesine gidebilecek taşı çok. Örneğin g4 karesinden bir at olabilir. Siyahın oyunda bir taşının daha olması analizin geri kalanını kolaylaştıracaktır. Şimdi şahın g1 karesine ulaşabilmesi için daha kolay bir yol izleyebiliriz. Örneğin beyaz kaleyi d1 karesinden hatta 1. yataydan çıkarıp siyah şaha d3-e2-f1-g1 gibi bir rota hazırlayabiliriz. Bu esnada beyaz kale de d, e ve f hatlarından uzakta bir yerde olsun. Son olarak da f1 atını da uzak bir yere koyalım. Bu şekilde pozisyonu açmış oluruz. Örneğin şöyle:
1. ... Şe2 2. Ke8+
2. ... Şf1 3. Ad3+
3. ... Şg1 4. Af1
4. ... Af6 5. Ke1
5. ... Ag4 6. Kd1
Ve sonunda kale ve şahı istediğimiz yerlere ulaştırdık. Şimdi h2 karesindeki şov başlayabilir.
6. ... Ah2 7. Axh2+ Şxh2
Böylece soruda verilen son pozisyona ulaşmış olduk.